Τα Ελληνικά παλαιωμένα αποστάγματα, με μπροστάρη τα τσίπουρα, έχουν κάνει σπουδαία βήματα ποιοτικής αναβάθμισης και εδραίωσης στη συνείδηση των καταναλωτών, ότι μπορούν να προσφέρουν ίδιες στιγμές απόλαυσης με διεθνή καθιερωμένα ποτά. Τα παλαιωμένα δείγματα διαπρέπουν σε διεθνείς διαγωνισμούς και ξένες αγορές, με την προ δεκαετίας κατάσταση να είναι μακρινό παρελθόν.

Ας τα γνωρίσουμε μαζί

Μιας και θα μιλήσουμε κυρίως για τσίπουρα σήμερα, ας δούμε συνοπτικά και χωρίς πολλές τεχνικές λεπτομέρειες, τα βασικά βήματα παραγωγής:

Το τσίπουρο είναι συνήθως προϊόν απόσταξης του υπολείμματος της οινοποίησης σταφυλιών για την παραγωγή κρασιού. 

Ο οινοποιός λοιπόν, αφού πιέσει τα σταφύλια και πάρει τον πρόρωγο μούστο για το κρασί που θέλει να φτιάξει, διαθέτει στον αποσταγματοποιό τις φλούδες και τον υπόλοιπο μούστο.

Αυτός ο πολτός θα ζυμώσει για να παράξει αλκοόλη. Η αλκοολική ζύμωση λοιπόν θα μετατρέψει τα σάκχαρα, σε ένα χαμηλόβαθμο αλκοολικό προϊόν (συνήθως 3% με 6%). Φανταστείτε το σαν να φτιάχνουμε μια “μπίρα” από το αρχικό υλικό. Έπειτα το χαμηλόβαθμο αυτό προϊόν θα αποσταχθεί περαιτέρω για το τελικό προϊόν.

Εναλλακτικά με τα παραπάνω, και αν ο παραγωγός θέλει να παράξει προϊόν με γνώμονα την απόλυτη ποιότητα, θα χρησιμοποιήσει ολόκληρη την ποσότητα μούστου χωρίς να παράξει κρασί από τον πρόρωγο. Το τελικό προϊόν ονομάζεται αντί για τσίπουρο, απόσταγμα σταφυλής και είναι ανώτερο ποιοτικά, και φυσικά αρκετά ακριβότερο.

Τα αρωματικά στοιχεία ενός κρασιού προέρχονται από τις φλούδες κατά συνέπεια η μετέπειτα αρωματική ένταση και πολυπλοκότητα του τσίπουρου είναι ισχυρά συνδεδεμένη με την ποικιλία του σταφυλιού που χρησιμοποιήσαμε.

Ερχόμαστε τώρα στο κύριο θέμα του σημερινού άρθρου: την παλαίωση σε βαρέλια

Μέχρι εδώ το τσίπουρο έχει αρώματα φρούτων και λουλουδιών (ειδικά το δημοφιλές μοσχάτο δίνει πεντακάθαρες νότες τριαντάφυλλου) και κάποιες φορές και πιο “πράσινα" στοιχεία.

Τι γίνεται όμως αν θέλουμε να πάρουμε ένα τσίπουρο που συνδυάζει τα καλύτερα χαρακτηριστικά ενός, Κονιάκ ή Ουίσκι ή παλαιωμένης Γκράπα;

Μα φυσικά περνάμε το τσίπουρο σε βαρέλια και αφήνουμε τον χρόνο να κάνει το θαύμα του.

Τα βαρέλια είναι συνήθως δρύινα Γαλλικά που δίνουν ένα κομψό και φίνο αποτέλεσμα, αλλά και σπανιότερα Αμερικάνικα που δίνουν μια πιο γλυκιά και εξωστρεφή αρωματική διάσταση.

Τι αναμένω να βρω στο ποτήρι;

Αρώματα, μελιού, ξηρών καρπών, καπνού, βοτάνων, ζαχαρωμένων εσπεριδοειδών, και άλλα πολλά, που δεν έχουν σε τίποτα να ζηλέψουν από κορυφαία ανάλογου στυλ προϊόντα του εξωτερικού.

Με τι το ταιριάζω;

Αν επιλέξετε ένα παλαιωμένο τσίπουρο, προτιμήστε δίπλα του ξηρούς καρπούς, σταφίδες και σοκολάτα, ή ακόμα και μερικές φέτες αυγοτάραχο από το Μεσολόγγι. Δυό τρεις σταγόνες σε ένα ωμό όστρακο θα σας πάει σε πρωτόγνωρες εμπειρίες, ενώ θα του κάνει υπέροχη παρέα ένα πούρο μετά το γεύμα.

Δείτε τις πραγματικά ανεξάντλητες επιλογές παλαιωμένων Ελληνικών αποσταγμάτων εδώ.

Αντί επιλόγου μια ιδιαίτερη αναφορά σε ένα μοναδικό Ελληνικό ποτό, το Metaxa

Τι είναι όμως το Metaxa;

Όχι δεν είναι κονιάκ, και δεν είναι καν brandy: είναι απλά μια κατηγορία μόνο του! Είναι Metaxa!

Παράγεται από γλυκά Σαμιώτικα μοσχάτα, στα οποία προστίθεται αλκοόλη γεωργικής προέλευσης, καθώς και πολλά μυστικά αρωματικά, με κυριότερο τα ροδοπέταλα από την Πελοπόννησο. Στη συνέχεια το προϊόν αυτό παλαιώνει σε μεγάλα βαρέλια για χρόνια στις κάβες της Κηφισιάς, σε χρόνο ανάλογα με τα αστέρια της ετικέτας, ενώ μετά ακολουθεί η τέχνη της ανάμειξης που δίνει την τελική πινελιά.

Ο μύθος λέει ότι είναι μάλλον το μόνο απόσταγμα στον κόσμο που μπορεί να παλαιώσει στη φιάλη, λόγω του γλυκού κρασιού που περιέχει, και ο γράφων μπορεί να το επιβεβαιώσει μιας και κάποτε βρέθηκε μπροστά σε μια παμπάλαια ξεχασμένη φιάλη 5 αστέρων (πάνω από 20 έτη) και το περιεχόμενο ήταν υπέροχα εξελιγμένο και περισσότερο πολύπλοκο!

Ένα απόσταγμα ανυπέρβλητης ποιότητας, που τις πιο premium εκδοχές του αξίζει να δοκιμάστε εδώ.

Στην υγειά σας!

Σταύρος Μουστάκας Οκταποδάς DipWSEΤ

About the Editor:

Ο Σταύρος Μουστάκας-Οκταποδάς DipWSET έχει εργαστεί ως σύμβουλος οίνου σε μεγάλη ελληνική εισαγωγική εταιρεία και επιπλέον, σε θέσεις στρατηγικής και επικοινωνίας ελληνικών οινοποιείων.

Είναι κάτοχος του WSET Diploma, το οποίο ολοκλήρωσε ως αριστούχος, με δύο διεθνείς υποτροφίες (καλύτερη συνολική επίδοση και καλύτερη επίδοση στις εξετάσεις τυφλής γευστικής δοκιμής για τα ακαδημαϊκά έτη 2016 και 2017).

Έχει διατελέσει κριτής στο Διεθνή Διαγωνισμό Οίνων Θεσσαλονίκης, στον μεγαλύτερο Ευρωπαϊκό διαγωνισμό Concours Mondial de Bruxelles, και είναι συνεργάτης του περιοδικού Οινοχόος.